pijpekrullen-Moebiussjaal

Omdat ik voor het eerst een Moebiussjaal ging breien had ik bedacht: ik doe iets simpels, gewoon ribbels recht en averecht, lekker doorbreien zonder al teveel nadenken. Maar ja, al breiend hoefde ik zó weinig na te denken dat ik alle tijd had om lekker te mijmeren over een leuke afwerking van de rand. Eerst dacht ik aan gebreide franje, en dacht dat het misschien wel leuk zou zijn als dat een beetje zou gaan krullen. En zo kwam ik op het idee van deze krulletjes.
Uiteindelijk was de afwerking veel meer werk dan de sjaal zelf, maar ik vond het resultaat zó grappig dat ik het er graag voor over had!

Tijdens de Hobby-Doe-Dagen in Assen (oktober 2008) trok de sjaal de nodige bekijks. Bijna iedereen moest er even aan voelen, kijken hoe 'ie inelkaar zat, om de nek proberen ...
Ook waren er verschillende mensen die zelf graag zo'n sjaal wilden breien, en daarom heb ik besloten de beschrijving op mijn website te zetten.

De sjaal was alleen wel wat te lang naar mijn zin, daarom ben ik er nu een aan het breien die iets korter is.

wat is eigenlijk een Moebiussjaal?

Voor iedereen die niet weet wat nou precies een Moebiussjaal is, hier even een korte uitleg.

De Moebiussjaal is gebaseerd op de band van Moebius, een eenvoudige wiskundige vorm. Een band van Moebius kun je makkelijk zelf maken met een strook papier. Je plakt het ene eind en het andere eind van de strook aanelkaar, zodat er een soort ring ontstaat. Alleen, je plakt ze niet recht aanelkaar, je doet dat met 1 draai erin (de strook moet lang en smal genoeg zijn om dit goed voorelkaar te krijgen). De vorm die je nu krijgt heeft een aantal bijzondere kenmerken.

Je kunt dit bijvoorbeeld zien wanneer je een lijn tekent op de voorkant van de strook. Als je deze lijn doortrekt over de hele strook heen, dan zie je dat je op een gegeven moment op de achterkant terecht bent gekomen van waar je begonnen bent met tekenen! Dus eigenlijk heeft zo'n strook helemaal geen voor- en achterkant, het loopt gewoon allemaal inelkaar over. Hetzelfde geldt voor de zijkant van de strook. Als je deze met je vinger volgt, dan kom je even later terecht tegenover de plek waar je begonnen bent.

Van deze eigenschappen maak je tijdens het breien van een Moebiussjaal gebruik, zoals je zult merken als je de sjaal gaat breien.

En als je toch zo'n Moebiusband maakt: knip de strook eens overlangs doormidden en kijk welke vorm je dan krijgt.

de eerste sjaal is vrij lang geworden:

hij kan ook dubbel, maar dan is het wel een heeeeele bos krulletjes:

de volgende sjaal brei ik wat korter en breder - en nee, hij is nog niet af, ik heb nog 37 krulletjes te gaan :-) :

het is nog niet zo simpel om van jezelf in de spiegel een foto te maken waar alles goed op staat, die scherp is en dan ook nog zonder fototoestel in beeld ...

Bij de voorlopige opzet maak je gebruik van een hulpdraad. Gebruik hiervoor een garen van ongeveer dezelfde dikte (wat dunner kan wel, dikker is niet handig) in een afstekende kleur.

Je maakt de opzet zelf met een haaknaald. Zorg voor een haaknaald die redelijk past bij het hulpgaren, maak een schuiflus van het hulpgaren en zet deze op de haaknaald.

Je gaat nu eigenlijk gewoon een ketting van lossen haken, maar dan haal je tussen elke 2 lossen de draad een keer onder de breinaald door.
De draad ligt nu onder de breinaald door en je maakt een omslag om de losse te haken.

En zo staat de 2e steek op de breipen.

Je gaat zo door met steken opzetten tot je voldoende steken op de pen hebt staan. Voor de gele sjaal heb ik in totaal 2x 150 steken opgezet, voor de paarse sjaal 2x 100. Met de voorlopige opzet moet je dan 1x 150 danwel 1x 100 steken opzetten. Die andere 150 of 100 komen er later vanzelf bij.

Als je de sjaal korter of langer wil hebben kun je natuurlijk altijd een ander aantal steken opzetten. Vanwege de krulletjes is het wel handig om te beginnen met een even aantal steken voor de voorlopige opzet.

Als je alle steken van de voorlopige opzet gebreid hebt, ga je aan de onderkant van de steken die je net hebt gebreid verder breien en tegelijk haar je de voorlopige opzet steek-voor-steek weer uit.

Voor je verder gaat zet je eerst een steekmarkeerder op de rechterbreipen (staat niet op de foto).

Je gaat nu het rondje sluiten. Let nog even goed op hoe je breiwerk zit. Als het goed is, zit er nu een halve draai in. Klopt dit niet, draai je breiwerk dan zo dat er precies een halve draai in zit. (oftewel: precies genoeg draai om aan de onderkant verder te kunnen breien en niet meer)

Nu steek je aan de onderkant van het breiwerk in het meest rechtse lusje en brei je deze steek.

Nu is de hele opzet klaar, de voorlopige opzet is uitgehaald en kun je gewoon verder breien.

Als het goed is hangt de steekmarkeerder aan de draad precies onder waar je nu met breien bent.

Nu ga je averecht breien, weer 3x helemaal rond. Je breit nog 3x (gele sjaal) of 4x (paarse sjaal) 3 volledige rondes recht en 3 volledige rondes averecht. Als het goed is heb je nu overdwars 8 (gele sjaal) of 10 (paarse sjaal) stukjes met ribbels.

Je kunt de sjaal natuurlijk altijd breder of smaller maken door meer of minder ribbels te breien.

Je kant de sjaal niet af, maar breit de krulletjes direct vast aan de overgebleven steken. Dat gaat als volgt:

Plaats een steekmarkeerder op je breinaald, op de linkerpunt. (het groene draadje op de foto)

Zet vanaf het punt waar je nu bent 20 (gele sjaal) of 24 (paarse sjaal) steken op met een strakke opzetmethode, bijvoorbeeld breiend opzetten.

Voor het eerste krulletje/de eerste paar krulletjes kan het zijn dat je iets te weinig ruimte hebt op je breinaald. In dat geval kun je even een extra breipen erbij nemen van dezelfde dikte.

De laatste steek voor de steekmarkeerder haal je recht af, je verwijdert de steekmarkeerder, de volgende steek haal je ook recht af.

Zet beide steken samen weer terug op de linkerbreipen (insteken als voor recht breien) en brei ze recht samen.

Keer nu het breiwerk.

Plaats weer een steekmarkeerder op de rechterbreipen.

Haal de eerste steek averecht af en brei de pen verder averecht tot aan het eind.

Nu ga je flink meerderen om het krulletjeseffect te krijgen. Dat gaat als volgt:

Je breit de eerste steek recht, maar laat de steek nog op de linkerbreipen staan.

Vervolgens brei je dezelfde steek nog een keer verdraaid recht (in de achterste steeklus insteken en verder gewoon recht breien).

Op deze manier brei je alle steken, tot aan de laatste steek vóór de steekmarkeerder.

De laatste steek vóór de steekmarkeerder en de eerste steek na de steekmarkeerder brei je weer op dezelfde manier samen zoals je in de eerste heengaande pen gedaan hebt.

Daarna weer het breiwerk keren, steekmarkeerder op de rechterpen plaatsen, 1e steek averecht afhalen en de rest van de pen averecht breien.

De volgende heengaande pen brei je weer net zoals de vorige heengaande pen: uit elke steek 2 steken breien tot aan de laatste steek vóór de steekmarkeerder, de laatste steek op dezelfde manier samenbreien met de steek na de steekmarkeerder, keren.
Dan weer de steekmarkeerder plaatsen, eerste steek averecht afhalen, de rest averecht breien.

Nu is de krul klaar en ga je alle steken van de krul afkanten. Het is belangrijk dat je dit losjes doet, anders krijgt de krul geen mooie vorm. Als je het lastig vindt om los genoeg af te kanten, kun je evt rechts een dikkere breipen gebruiken.

Ook nu brei je weer door tot de laatste steek vóór de steekmarkeerder, die je weer samenbreit met de volgende steek.

Heb je de hele krul afgekant, dan verbind je de overblijvende steek van de krul nog met de eerstvolgende steek van de sjaalrand:

De overgebleven steek zet je weer terug op de linkerpen.

Nu kun je beginnen aan de volgende krul.

Brei net zolang door met de krulletjes tot je alle steken op zijn en de hele rand vol zit met krulletjes.